فهرست فصلنامه مطالعات ماهواره و رسانه های جدید

آخرین شماره فصلنامه مطالعات ماهواره و رسانه های جدید 

شماره فصلنامه: 2
عنوان: فصلنامه مطالعات ماهواره و رسانه های جدید
سال: اول
فصل: زمستان
صاحب امتیاز: مرکز تحقیقات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
مدیر مسئول:  دکتر عباس طارمی
سردبیر: دکتر محمود احمدی افزادی
اعضای هیئت تحریریه:  مهندس محمد مسعود ابوطالبی، دکتر سید جمال الدین اکبرزاده جهرمی، دکتر سید محسن بنی هاشمی، دکتر اکبر حبیب اللهی، دکتر سید مجتبی رضوی طوسی و مهندس مهدی سیاسی‌فر
مدیر داخلی:  عارف دانیالی
صفحه آرا:  زهرا سادات مرعشی

فهرست فصلنامه مطالعات ماهواره و رسانه های جدید 

عنوان :

جهانی شدن و سریال های عامّه پسند ماهواره ای؛تحلیل دریافت جوانان شهر مریوان

چکیده:

هدف از این مقاله، بررسی نقش رسانه های فرامرزی به عنوان مروّجان فرهنگ عامّه پسند است. این پژوهش در چارچوب مطالعات فرهنگی و با رویکردی مردم نگارانه، به دنبال تحلیل مصرف و دریافت مخاطبان جوان شهر مریوان از این گونه سریال هاست. نظریّه های جهانی شدن و دریافت در ارتباطات، منظومه نظری مقاله حاضر را تشکیل میدهد. روش این پژوهش کیفی است و در آن از دو فنّ مصاحبه عمیق و مشاهده، برای گردآوری اطّلاعات استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که افراد به صورت فعّالانه سریالها را گزینش و تماشا میکنند. جوانان بر اساس گفتمان های در دسترس، مفصل بندی هویّتی خود و موقعیّت های اجتماعی شان، رمزگشایی های متفاوتی از سریالها دارند. افراد مختلف بر اساس ویژگیهای فردی و همچنین زمینه های اجتماعی و فرهنگی خود، به شخصیّت های خاصّی علاقه نشان میدادند و با آنها احساس همذات پنداری میکردند. همچنین، انطباق زیادی بین پس زمینه های اجتماعی مخاطبان با دریافت آنها از سریالها وجود دارد. بسیاری از مصاحبه شوندگان بر این باورند که کارکرد اصلی این سریالها، طبیعی سازی امور و هنجارشکنی است.

نویسنده	:	امید کریمی دانشجوی دکتری علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه علوم و تحقیقات تهران
نویسنده	:	محمد میناوند میناوند استادیار گروه ارتباطات دانشکده صداوسیما استادیار دانشکده صداوسیما

عنوان :

مقایسه جایگاه برنامه های «سبک زندگی» داخلی و ماهواره ای در بین زنان تهرانی(مطالعه موردی برنامه های «بفرماییدشام» و «به خانه برمیگردیم»)1

چکیده:

پژوهش حاضر با هدف شناخت جایگاه رسانه ملّی در مقایسه با شبکه های ماهوارهای، از لحاظ میزان استفاده و خشنودی مخاطبان انجام شده است. مطالعه موردی پژوهش، مقایسه استفاده و رضامندی زنان از برنامه «بفرمایید شام» شبکه «منوتو» و «به خانه برمیگردیم» «شبکه تهران» است. رویکرد نظری پژوهش، نظریّه استفاده و خشنودی است. این پژوهش به شیوه پیمایش انجام شده و داده ها از طریق توزیع پرسشنامه ها جمع آوری شده است. 450 نفر از زنان بالای 18 سال ساکن شهر تهران با روش نمونه گیری طبقه بندی شده، به عنوان حجم نمونه انتخاب شدهاند. نتایج نشان میدهد، میزان استفاده از برنامه «بفرمایید شام» و برنامه «به خانه برمیگردیم» در بین زنان یکسان است. مهمّترین انگیزه زنان برای تماشای «بفرمایید شام»، سرگرمی و «به خانه برمیگردیم»، آگاهی و یادگیری است. میزان رضایت زنان از برنامه «به خانه برمیگردیم» بیشتر از برنامه «بفرمایید شام» است. مصرف ماهواره و تماشای برخی از برنامه های ماهوارهای همچون «بفرمایید شام» در رضایت مخاطبان از برنامه های داخلی مؤثّر است.

نویسنده	:	مریم مزروعی دانشجوی کارشناسی ارشد تحقیق دانشکده صداوسیما
نویسنده	:	محمد میناوند استادیار گروه ارتباطات دانشکده صداوسیما

عنوان :

مفهوم بیطرفی و شبکه های ماهواره ای

چکیده:

ادّعای بیطرفی یکی از گزافه ترین ادّعاهایی است که اغلب شبکه های خبری و غیرخبری دنیا آن را تکرار میکنند، اما این ادّعا نه ممکن است و نه خواستنی، و در واقع تنها روش برای راضی نگاه داشتن مخاطبان است. اما اکنون که ادّعای بیطرفی نامربوط است، باید دید چطور شبکه های مختلف میتوانند بدون آنکه واقعاً بیطرف باشند، در ذهن مخاطبان بیطرف تصویر شوند. برای اینکه ظاهر بیطرف یک شبکه حفظ شود و در عین حال شبکه، پیامهای مورد نظر خود را ارائه دهد، برنامه سازان یک شبکه باید بتوانند پیامهای مورد نظرشان را در دل برنامه ها پنهان سازند. برای این کار روشهای مختلفی وجود دارد که این مقاله به آنها می پردازد.

نویسنده

:

زهرا کبیری کارشناسی ارشد تبلیغات

عنوان :

«عشق ممنوع» بررسی مؤلّفه های سبک زندگی در سریال ماهواره ای

چکیده:

سبک های زندگی نقش مهمّی در خلق هویّت فردی و جمعی دارد و قادرند الگوی انتخاب های رفتاری افراد در دنیای جدید را شکل دهند. تلویزیون میتواند بر سبک های زندگی و الگوهای زندگی روزانه جامعه به شدّت تأثیرگذار باشد و افراد تحت تأثیر رسانه به سلایق و ارزشهای خود شکل میدهند. از آنجایی که ماهواره های فارسی زبان به علّت رویکرد و محتوای عموماً متفاوتشان با رسانه های داخل ایران، قابل بررسی میباشند، مقاله حاضر، به تحلیل سبک زندگی ارائه شده در محتوای سریال ماهواره ای عشق ممنوع پرداخته است. نتایج حاصل پژوهش نشان دهنده این است که قالب سبک زندگی ارائه شده در این سریال، سبک زندگی غربی، متمایل به سبک زندگی امریکایی بوده است.

نویسنده

:

زهرا کبیری کارشناسی ارشد تبلیغات

عنوان :

وب سریالها: معرّفی یک قالب نمایشی نو

چکیده:

گونه ای جدید از هنرهای رسانه ای نو، سریال های تحت وب یا سریال های اینترنتی نامیده میشوند که در ادامه رویکرد به تولید آثار نمایشی و جذب کاربران فضای مجازی، قدم به عرصه هنرهای نمایشی نو گذاشته اند و به شکلی دیگر، بر ظرفیّت ها و توانایی های رسانه های مجازی مانند اینترنت تأکید کرده اند. این قالب نمایشی نو که از عمر آن سالهای زیادی نمیگذرد، در کشور ما کمتر شناخته یا درباره آن نوشته شده است. مقاله حاضر، به منظور معرّفی این قالب و بررسی ویژگیها و کارکردهای آن به عنوان قالبی تحسین برانگیز، زودبازده و ارزان به نگارش درآمده است. سریال های اینترنتی امروز از پرطرفدارترین شکل های روایی در محیط تحت وب، اینترنت، شناخته میشوند و درسراسر دنیا مخاطبان بسیاری را جذب کرده اند.

نویسنده

:

الهه عطاردی کارشناس ارشد ادبیات نمایشی پژوهشگر رسانه

عنوان :

بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثّر بر کاربرد تلفن همراه در میان نوجوانان (11-14 سال) شهرتهران

چکیده:

در سالهای اخیر تلفن همراه به عنوان پدیده ای ارتباطی، نقش بسیار مهمی در زندگی روزمره تمامی افراد، اقشار و گروه های جامعه ایفا میکند. تاجایی که گسترش استفاده از این وسیله به دانش آموزان مقاطع پایین تحصیلی نیز کشیده شده است. اگرچه محدودیت و ممنوعیت تلفن همراه برای دانش آموزان مطلوب نیست، اما باید به راه حلهای مناسب برای استفاده درست از آن نیز توجّه داشت. بنابراین، به نظر میرسد شناخت و بررسی استفاده و کاربرد تلفن همراه در یک چارچوب نظری مناسب به نقش و تأثیرات آن بر نوجوانان کمک میکند. پژوهش حاضر نیز به بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثّر بر استفاده از تلفن همراه در میان نوجوانان پرداخته است تا تأثیرات آن را در میان این قشر مورد شناسایی قرار دهد. رویکردهای نظری مورد استفاده در این پژوهش بر اساس دیدگاه های جامعه اطّلاعاتی امانوئل کاستلز ، مدیریّت تأثیرگذار اروین گافمن و نظریه های مربوط به جامعه شناسی تلفن همراه است. روش پژوهش حاضر پیمایشی، ابزار مورد استفاده پرسشنامه و شیوه نمونه گیری نیز خوشهای چند مرحله ای است. جمعیت آماری این پژوهش را نوجوانان مناطق شهر تهران تشکیل میدهند و حجم نمونه آن با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر برآورد شده است. آزمون های آماری مورد استفاده در این پژوهش آزمون خی دو، آزمون معناداری F و یومن ویتنی بودند.

نویسنده	:	فروغ ذائرثابت دانشجوی دکترای تخصصی جامعهشناسی فرهنگی دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات
نویسنده	:	سهند فردی کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات

عنوان :

بررسی قابلیّت اعتماد و راستی آزمایی سایت ویکی پدیا

چکیده:

محبوبیت رسانه های اجتماعی در سالهای اخیر سبب تولید حجم زیادی از محتوا از سوی کاربران شده است. در حالی که اطّلاعات به راحتی قابل دسترس است، راهی آسان برای شناخت مفیدترین محتوا یا اطمینان به اعتبار آن وجود ندارد. کاربران مستقل ممکن است قادر به تشخیص و افتراق بین مفید یا غیرمفید بودن محتوا و قابل اعتماد یا غیرقابل اعتماد بودن آن نباشند. ویکیپدیا به عنوان یکی از رسانه های مطرح در این حوزه، تبدیل به یکی از مهمّترین منابع اطّلاعاتی در وب شده است که اطّلاعات آن از طریق همکاری جمعی ایجاد میشود و تقریباً هر کسی امکان ویرایش مطالب آن را دارد. این موضوع سبب تلقّی بی ثباتی در ویکی پدیا و بی اعتمادی به آن به عنوان یک منبع در خور توجّه از اطّلاعات شده است. اگرچه تلاش های بسیاری در زمینه توسعه استانداردها و کمک به کاربران صورت گرفته است تا در خصوص قابلیت اعتماد به محتوا قدرت قضاوت پیدا کنند، هنوز معلوم نیست که چنین اقداماتی، تا چه حد میتواند بر سیستمی که به لحاظ ذاتی ناپایدار است، مؤثر واقع شود. در چنین فضایی، کاربران ضمن اینکه به راهی برای گذار از این داده ها نیاز دارند، باید بتوانند ارزش محتوای ارائه شده را نیز به طریقی ارزیابی کنند. اینکه آیا اطّلاعات قابل اعتماد هستند؟ از این رو، سؤال مقاله حاضر این است که چگونه درک کاربران از قابلیت اعتماد به یک سیستم بی ثبات مانند ویکی پدیا میتواند ارزیابی شود؟ با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه ای، نتایج بررسی ها نشان میدهد که بی اعتمادی گسترده کاربران نسبت به ویکی پدیا، با شفاف سازی، تثبیت محتوا و تاریخ ویرایش کاهش داده خواهد شد.

نویسنده	:	ثریّا احمدی دانشجوی دکتری علوم ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
نویسنده	:	علی جعفری دانشجوی دکتری علوم ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

عنوان :

بازی ویدئویی به مثابه کنشی رسانه ای در جستجوی تعامل میان بازی و فرهنگ دیداریـ شنیداری1آنتونی رویگ، گمّا سان کورنلیو، الیسندا اردول، پائو السینا، روث پگز 2 :

چکیده:

هدف ما در این مقاله مطالعه بازی های ویدئویی به مثابه کنش های جدید رسانه ای است که نه به صورت مجزا و متمایز، بلکه به عنوان بخشی از تغییرات گسترده تر رسانه ای به شدت با توسعه فناوری های دیجیتالی امروز در ارتباط است. بازی های ویدئویی محصول فرایند همگرایی میان اشکال دیداری - شنیداری رسانه ای و فرهنگ های مرتبط با بازی های رایانه ای هستند که با سرعت فزاینده ای در میان کودکان و حتی بزرگسالان محبوبیت مییابند. تجربه مصرف دیداری - شنیداری و لذّت زیبایی شناختی، از طریق مؤلّفه های سرگرم کنندگی و تعاملی بودن بازیهای ویدئویی با سهولت بیشتری به دست میآید که در رسانه های دیداری- شنیداری پیشین همانند سینما یا تلویزیون یافت نمیشد. در حقیقت، بازیهای ویدئویی که «بازی» را در هسته و مرکز تجربه دیداری - شنیداری قرار میدهند، تغییرات خلّاقانه ای را در الگوهای تولید و دریافت رسانه های دیداری - شنیداری ارائه میکنند. ما معتقدیم، بازی های ویدئویی رابطه جدیدی را میان سوژه و بازنمایی مطرح و معرفی میکنند که فراتر از جایگاه «تماشاگری» است و بر رابطه ای بازی گونه با تصاویر اشاره دارند که میتواند برای درک انواع جدید کنش های رسانه ای مفید باشد. بنابراین، بازی های ویدئویی، به مثابه نوعی کنش رسانه ای جدید، میتوانند به عنوان نمودی از تغییری گسترده تر، هم در چگونگی تولید و مصرف رسانهها و هم در نحوه سازمان یافتن اوقات فراغت و نقش بازی در زندگی روزمره ما قلمداد شوند. 1-Videogame as Media Practice: An Exploration of the Intersections between Play and Audiovisual Culture 2- Antoni Roig, Gemma San Cornelio, Elisenda Ardèvol, Pau Alsina and Ruth Pagès Convergence

مترجم	:	فائق حسینی کارشناسی ارشد تحقیق در علوم ارتباطات
مترجم	:	سید حسن آذری دانشجوی دکتری علوم ارتباطات دانشگاه تهران

عنوان :

اجتماعی شدن در اینترنت: مطالعه موردی کاربرد اینترنت در میان دانشجویان کشور امارات متحده عربی

چکیده:

این مقاله، که موضوع اجتماعی شدن در اینترنت و نگرشهای متفاوت نسبت به اینترنت به عنوان رسانه ای برای تعامل اجتماعی در میان دانشجویان دانشگاه های امارات متحده عربی را تجزیه و تحلیل میکند، از طرح پژوهشی وسیعتری سرچشمه میگیرد که در هفت مؤسّسه مختلف آموزش عالی در امارت ابوظبی بین سالهای 2007- 2009 از طریق پرسشنامه های بی نام اجرا شده است. مجموع 571 دانشجو (353 زن، 183 مرد) در این پیمایش شرکت کرده اند. در این مقاله، ما تنها بخش کوچکی از داده ها را ارائه میدهیم و بیشتر بر روی (1) حجم و فراوانی استفاده از اینترنت؛ (2) مخفی بودن هویّت و جنسیّت در محیط مجازی؛ (3) ملاقات با آشنایان اینترنتی در زندگی واقعی؛ و (4) نگرش ها نسبت به اینترنت به مثابه رسانه ای برای تعامل اجتماعی متمرکز میشویم. پاسخها با توجّه به جنسیّت، سن، و دریافت شخصی شرکت کنندگان از جایگاه اجتماعی بررسی های چند جانبه شده اند. اساس استدلال ما این است که دانشجویان اماراتی زمان قابل توجّهی به اجتماعی شدن در اینترنت و فعّالیّت های مربوط به آن اختصاص میدهند. با وجود این در امتداد مؤلّفه های سن، جنسیّت و موقعیّت اجتماعی، ما به تفاوت های قابل توجّهی در استفاده از اینترنت و نگرشها نسبت به اجتماعی شدن در اینترنت دست یافتیم. به طور کلی، پاسخ دهندگان به پنهان کردن هویّت خود در محیط مجازی بیشتر از جنسیّتشان تمایل دارند. با این حال، زنان عمدتاً بیش از مردان به پنهان کردن هویّت و جنسیّت خود گرایش دارند. بیش از نیمی از پاسخ دهندگان فکر میکنند که اینترنت رسانه ای است که از طریق آن میتوانند بی آنکه در معرض پیش داوری قرار گیرند، ارتباط برقرار کنند؛ اما مردان گرایش مثبت تری نسبت به زنان در این مورد داشتند که با مشخّص شدن جنسیّت آنها در اینترنت به نحو متفاوتی با آنها برخورد میشود. سرانجام، پاسخ دهندگانی که خود را دارای جایگاه اجتماعی بالاتری می بینند، کمتر به پنهان کردن هویّت خود تمایل دارند و نسبت به کسانی که خود را در طبقه متوسّط اجتماعی می بینند، کمتر به روابط شکل گرفته از طریق اینترنت بی اعتمادند. به طور کلی، یافته های ارائه شده در این مقاله نشان میدهند که اگرچه اینترنت میتواند تا حد زیادی به عنوان وسیله ای برای مقاومت در برابر طردشدگی اجتماعی و تفکیک جنسیّتی عمل کند، همزمان میتواند به عنوان سازوکاری برای تقویّت هنجارهای موجود در جوامع سنّتی دارای شبکه ارتباطی جدید به کار آید. در سطح کلی تر، این مقاله قصد دارد به فهم الگوهای جهانی استفاده از اینترنت تأثیر متقابل و پیچیده میان فنّآوری، فرهنگ و هویّت کمک کند. 1-Socializing on the Internet: Case Study of Internet Use Among University Students in the United Arab Emirates 2- Dominika Sokol & Vit Sister

مترجم

:

امید جانباز دانشجوی دکتری رشته فلسفه دانشگاه شهید بهشتی

منبع:

http://rcirib.ir/sabk_zendegi/default_mah.asp

فصلنامه سبک زندگی شماره 3 بهار 92

آخرین شماره فصلنامه سبک زندگی

 

	شماره فصلنامه مطالعات سبک زندگی	3
	فصل :	بهار
	سال :	1392
	شناسنامه...

فهرست فصلنامه سبک زندگی

عنوان :

نگاهی به نظریّه های سبک زندگی

چکیده:

بسیاری از محقّقان در دو دهه گذشته، مفهوم سبک زندگی را به‌عنوان جایگزینی برای مفهوم طبقه دانسته‌اند. استدلال اصلی این است که گروه‌بندیهای عمودی مبتنی بر تعلق طبقاتی کمتر از سبک زندگی افراد قادر به تبیین رفتارها یا ارزشها و نگرش‌های ایشان هستند. این گفته، به معنای محو شدن گروه‌بندیهای طبقاتی نیست، بلکه کارآمدی تحلیلی آن را زیر سؤال میبرد. نظر مذکور دال بر این است که نوعی ناهمسانی در ابعاد مختلف در کسانی که جایگاه واحدی دارند پدید آمده است. در یک کلام، دیگر نمی‏توان به کمک مفهوم طبقه، تصویری از جهان ترسیم کرد. در چنین وضعیّتی، مفهوم سبک زندگی انعطاف‏پذیر است، زیرا برخلاف مفهوم طبقه، محتوا و منطق یا منشأ سبک‏های زندگی را از پیش تعیین نمی‏کند. سبک زندگی فقط حاکی از این است که برخی پیشینه‏ها، فعّالیّت‏ها، درآمدها و نگرش‏ها با یکدیگر سازگارند و تحلیل‏گر اجتماعی می‏تواند طرحی از آنها ترسیم کند. مفهوم سبک زندگی جایگزینی برای مفهوم طبقه نیست، بلکه علوم اجتماعی را به بررسی کردن تجربه زندگی روزمره، وجه مصرفی انسان، هویّتهایی را که برساخت تجربه کردن زندگی هستند و الگومندی فردی و گروهی زندگی قادر میسازد. محقّقان اجتماعی با این مفهوم قادرند بیش از گذشته نقش خلاق کنشگر را لحاظ کنند و از تنگناهای تبیین جبری بر مبنای موقعیّت طبقاتی که تعیّن کلان دارد، بگریزند.

نویسنده	:	احسان رستمی دانشجوی کارشناسی ارشد جامعهشناسی دانشگاه علامه طباطبایی
نویسنده	:	مرجان اردشیرزاده دانشجوی دکترای مدیریت رسانه دانشگاه علوم وتحقیقات تهران

عنوان :

گفتمان سبک زندگی، رسانه و جهانی شدن

چکیده:

گفتمان را شکلی از بیان میانگارند که به آن میتوان هر مضمونی را افزود. به عبارت دیگر گفتمان یک فرازبان، دستوری خاص و شیوهای برای توصیف است. در نوشتار حاضر، تلاش شده است به این سؤال پاسخ داده شود که «آیا سبک زندگی دارای گفتمان است؟». از سوی دیگر «تأثیر فرایند جهانی شدن بر سبک زندگی چیست؟»، «آیا جهانی شدن و همانندسازی فرهنگها به گسترش سبک زندگی واحد میانجامند؟»، «اگر چنین است چگونه میتوان با فراگیر شدن سبک زندگی جهانی مقابله کرد؟» و «نقش رسانهها در این میان چیست؟».

نویسنده

:

فاطمه عظیمی‌فرد دکترای زبانشناسی همگانی پژوهشگر مرکز تحقیقات

عنوان :

مؤلّفه های اخلاقی مصرف در سبک زندگی کارگزاران

چکیده:

جایگاه خاص کارگزاران در جامعه، اخلاق و آداب خاصّی را می طلبد؛ تا به اصلاح سبک زندگی مردم بیانجامد. نگرش توصیفی ـ تحلیلی به مؤلّفه های اخلاقی در آیات و روایات و سبک زندگی اهل بیت (ع) برای بازشناسی مؤلّفه های اخلاقی مصرف در زندگی کارگزاران لازم است. تعریف زهد و قناعت مبنی به ترک لذت های مادی و اظهار فقر و تنگدستی نادرست است، لکن ترک لذایذ مادی مقدّمه ای برای تحصیل ملکات نفسانی زهد و قناعت هستند. میانه روی بهترین تقدیر در معیشت مردم است، ولی روش درستی در سبک زندگی کارگزارن نیست و بر آنها لازم است مصرف خود را به قدر توان مستمندان اندازه گیرند. تفاوت مصرف در سبک زندگی ائمه معصومین (ع) اوّلاً به دلیل تفاوت شرایط زندگی مردم در زمان مختلف بوده، ثانیاً متناسب با جایگاه اجتماعی ائمه (ع) است. کارگزاران مانند علی (ع) عهده دار معیشت مردماند، لذا سبک علی (ع) باید الگوی رفتاری آنها باشد، نه روش دیگر ائمه (ع)؛ همچنان که امام زمان (عج) در دوران حکمرانی بر مردم به سیره علی(ع) رفتار خواهد کرد.

نویسنده

:

سیّدحسن سیّد پورآذر کارشناس ارشد مدرسی معارف

عنوان :

بازنمایی اشتغال زنان و نقش آن در ساختار خانواده(مطالعه موردی: سریال های دلنوازان و همسایه ها)1

چکیده:

مقاله حاضر با روش شناسی کیفی و روش نشانه شناسی، به بررسی نحوة بازنمایی اشتغال زنان و نقش آن در ساختار خانواده در دو سریال تلویزیونی دلنوازان و همسایه ها میپردازد. نتایج تحقیق نشان داد که در هر دو سریال، زنان شاغل در نمای متوسّط رو به پائین بازنمایی شده اند. هر دو سریال رویکرد تقریباً مشابهی به اشتغال زن و زن شاغلِ مطلوب داشتند و مهمّترین وظیفه زن را نقشهای خانوادگی میدانستند، نقش هایی که با طبیعت و ذات زن سازگار است. زن مطلوبِ بازنمایی شده در هر دو سریال، زنی است که نقشهای خانوادگی را به نقش شغلی ترجیح میدهد و اجازه نمیدهد شغلش بر خانواده و نقش های خانوادگی اش تأثیر مخرّبی بگذارد. همچنین، در سریال همسایه ها، شاهد ظهور سه گفتمان سنّتی، نیمه مدرن و مدرن در رابطه با اشتغال زنان هستیم. اما در سریال دلنوازان، تنها یک گفتمان حضور دارد و نگرش واحدی نسبت به اشتغال زنان در سریال و فضای داستان حاکم است.

نویسنده	:	کرم حبیب پور گتابی دکترای جامعه شناسی توسعه، دانشگاه تهران
نویسنده	:	سحر طالبی دانشجوی دکترای بررسی مسائل اجتماعی ایران دانشگاه الزهرا
نویسنده	:	محمد آهنگران کارشناس ارشد پژوهش اجتماعی دانشگاه تربیت معلم

عنوان :

بررسی و شناخت عوامل اجتماعی مؤثّر بر چگونگی گذران اوقات فراغت خانواده های شهر تهران(مطالعه موردی مناطق 5 و 15)

چکیده:

امروزه بررسی و تحلیل چگونگی گذران اوقات فراغت خانوارهای ساکن کلانشهرهای مدرن به موضوعی مهم در مطالعات اجتماعی بدل شده است. بنابراین شناخت و بررسی دقیق این موضوع و تلاش برای ایجاد چارچوبی تئوریک برای فهم بهتر مؤلّفه های سازنده سبکهای فراغتی متفاوت، میتواند نقطه عزیمت مناسبی برای سیاستگذاری و برنامه ریزی های اجتماعی معطوف به کاهش تضاد و تقویت انسجام اجتماعی باشد. تحقیق حاضر با هدف شناسایی و بررسی عوامل اجتماعی مؤثّر در چگونگی گذران اوقات فراغت خانواده های شهر تهران، به بررسی فعّالیّت ها و علایق فراغتی خانوارهای ساکن مناطق 5 و 15 پرداخته است. این دو منطقه با ویژگی های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی آشکارا متفاوت، محدوده های مطالعاتی مناسبی برای دستیابی به هدف پژوهش و مقایسه نحوه گذران اوقات فراغت می باشند. رویکرد نظری این پژوهش بر اساس دیدگاه پارسونز درباره ارکان چهارگانه سازمان و نهادهای اجتماعی سامان یافته است. روش تحقیق حاضر پیمایشی، ابزار مورد استفاده پرسشنامه و شیوه نمونه گیری نیز تصادفی میباشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 390 نفر برآورد شد که با احتمال ریزش پاسخگویان به 410 نفر افزایش یافت. بر اساس یافته های تحقیق، ارتباط معناداری بین چگونگی گذران اوقات فراغت خانواده ها و عناصر ساختاری آنها وجود دارد. بر اساس نتایج تحلیل رگرسیونی از مجموع چهار متغیر مستقل تحقیق در منطقه5، سه متغیّر خرده نظام اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و در منطقه 15 دو متغیّر خرده نظام اقتصادی و فرهنگی دارای سطح معناداری مطلوب با متغیر وابسته بودند. در این میان در منطقه 15 خرده نظام فرهنگی و در منطقه 5 خرده نظام اجتماعی در کیفیت گذران فراغت خانوارها تأثیر و اهمیّت بیشتری دارند.

نویسنده

:

الناز میرزایی کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات

عنوان :

روزمرگی در فضای دیجیتال1مارک پوستر2

چکیده:

انسان ها از دیرباز برای انتقال پیام شیوه های مختلفی را کشف و به کار گرفتند. ابداع صنعت چاپ در قرن پانزدهم نقطه عطفی در زندگی بشر بود که او را به «عصر ارتباطات» رهنمون شد. عصری که با انتشار کتاب و روزنامه آغاز و با ورود به دنیای رسانه های الکترونیک و اختراع رادیو در سال 1920 تغییرات شگفت انگیزی را در پی داشت. این عصر با ورود تلویزیون و جااُفتادن آن به گونة یکی از ملزومات خانه و حتّی محیط های کاری گسترش یافت. ورود به جهان رایانه و ارتباطات رایانه ای همچون اینترنت، اتاق گفتگوی مجازی (چتروم)، رُخنما (فیسبوک)، وبلاگ ها و ... و استقبال گسترده کاربران از قابلیّت ها و خدمات رایانه ای، به عنوان رسانه ای در حرکت، نشان میدهد که «عصر ارتباطات و رسانه» نه تنها مهمّترین وجه تمایز انسان امروزی است، بلکه جهشی تاریخی در زندگی انسان نیز ایجاد کرده است. بیتردید، فنّاوریهای نوین موجب تسهیل دسترسی انسانها به موضوعات مورد علاقه یا نیازهای روزمره شده اند و نقشی گسترده و فراگیر در عرصه های مختلف زندگی انسان امروزین دارند. از این رو، نظریّه پردازان حوزه های مختلف علوم اجتماعی، فرهنگی، روانشناسی و ... به بررسی تأثیرات مختلف رسانه ها بر افراد، جوامع و ارتباطات بین فردی، گروهی و اجتماعی پرداخته اند. شناخت رسانهها و مطالعه سیر تحوّل آنها در سطوح مختلف و تأثیرگذاری آنها در سبک زندگی مردم و تغییرات فرهنگی، اجتماعی و ... از عوامل مؤثّر در آشنایی بیشتر با جهان معاصر است. رسانه هایی چون تلویزیون، ماهواره، اینترنت، تلفن همراه و بازی های الکترونیکی نقش قابل توجّهی در پُر کردن اوقات فراغت مردم دارند. این نقش تا حدی است که میتوان به جای گذراندن یک نیمروز تعطیل با خانواده، جمع دوستان یا انجام یک بازی گروهی، به تماشای فیلم یا مسابقه ورزشی تیم مورد علاقه از طریق تلویزیون، وبگردی و چت در فضای مجازی و ... مشغول بود. دنیای مردم امروز، به ویژه دنیای کودکان و نوجوانان، دنیای رسانه ای و مجازی است و به تبع آن، تجارب افراد نیز غیرمستقیم و حتّی تخیّلی است. دانش آموزان و دانشجویان در کنار وظیفه فراگیری علم، اوقات زیادی را به دیدن فیلم، بازی های رایانه ای یا وبگردی میگذرانند و به این ترتیب هزاران پیام اعم از پیام های تبلیغاتی و پیام های پنهان در برنامه های مختلف به ایشان ارسال و القا میشود. به بیان دیگر، دنیای مجازی رسانه ها، جایگزین والدین، بستگان، معلّمان و دیگر عوامل اثرگذار در تربیت نسل گذشته شده اند. از اینرو، پژوهشگران حوزه فرهنگ، به بررسی و رمزگشایی از معانی، پیام و کارکردهای رسانه ها میپردازند، تا مخاطبان با درک تعارض های این رسانه ها با حقیقت زندگی، آسیب کمتری ببینند. 1- این مقاله ترجمه Everyday (Virtual) Life از مجموعه مقالات کتاب The new media and technocultures reader / edited by Seth Giddings with Martin Lister است. 2- MARK POSTER، (1941- 2012) مدرک دکترای خود را در سال 1968 از دانشگاه نیویورک دریافت کرد. وی به تدریس و پژوهش اشتغال داشت و استاد بازنشسته رشته تاریخ، فیلم و مطالعات رسانهای دانشگاه اروین کالیفرنیا بود. شهرت وی به دلیل واکاوی آثار سارتر و فوکو و کاربرد نظریّات ایشان و دیگر نظریّهپردازان فرانسوی همچون بودریار، دلوز و دریدا درخصوص رسانههای جدید دیجیتالی در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم است. نظریّه انتقادی درباره خانواده، دلوز و فنّاوری مدرن، موضوع اطّلاعات، فرهنگ و سیاست در عصر ماشینهای دیجیتالی و چه خبر از اینترنت از جمله آثار وی است.

نویسنده

:

زهراسادات میرمحمّد کارشناس ارشد فلسفه غرب، پژوهشگر مرکز تحقیقات

منبع:
http://rcirib.ir/sabk_zendegi/Default.asp

محرم در اقوام و ملل

کتاب

• 
  
• 
  
• شناسنامه
• 
  
• محرم در اقوام و ملل کد: 1943 نویسنده:محبوبه پیمانی تهیه‌کننده و ناشر: مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما حق چاپ برای ناشر محفوظ است نشانی: قم، بلوار امین، مرکز پژوهش¬های اسلامی صدا و سیما تلفن: [phone] ـ 0251 سامانه ارتباطات: 11ـ2915510 تهران: خیابان جام جم، ساختمان شهید رهبر، طبقه زیرزمین تلفن: [phone] ـ 021 نمابر: 22164997 دفتر خراسان: مشهد ـ خیابان امام خمینی رحمه الله ، انتهای باغ ملی، ساختمان صبا، طبقه سوم تلفن: [phone] ـ 0511 نمابر: 2215106 [e-mail] www.irc.ir

کتاب محرم در اقوام و ملل

• دیباچه

       عادات، آداب و رسوم، اندیشهها و وضعیتی که یک گروه در آن قرار دارد، از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود. ازاین‌رو، مجالس و محافلی که در سوگ حسینی و برای احیای خاطره عاشورا، در مسجدها، حسینیهها و منازل در ایام عاشورا یا در روزهای دیگر برگزار میگردد، از پر برکتترین آثار شهادت اباعبدالله الحسین علیه السلام و زمینه مناسبی برای تبلیغ و موعظه و تقویت آگاهی مردم درباره دین و علایق مذهبی است. به همین سبب، در روایات نیز برگزاری چنین مجالسی تأکید شده است. به دلیل آنکه مأموریت رسانه، افزایش بینش و آگاهی مردم و آشنا ساختن آنها با فرهنگ غنی و میراث مفاخر فرهنگی اسلام و پیرایش و پالایش آن از خرافات و رفتار التقاطی است، شایسته است با شناخت فرهنگهای گوناگون و همچنین شناخت ماهیت و جنبش عاشورا از راه منابع مستند و خدشه‌ناپذیر برای حفظ هویت این نهضت عظیم، به تبیین، تفسیر، تعمیق و توسعه این حماسه و فرهنگ بپردازد. بی‌شک حادثه عاشورا جزو عظیم‌ترین رخدادهایی بود که در تاریخ بشری موجی عظیم پدید آورد و مسلمان و غیر مسلمان را با ارزش‌های متعالی و مفهوم حیات هدف‌دار آشنا ساخت و انگیزههای مبارزه برای حفظ کرامت انسان و نفی ستم را در انسانها ایجاد کرد. هر اندازه که مسلمانان و انسان‌ها با درس‌های نهفته در این حرکت خونین و عمیق، بیشتر آشنا شوند و از آن بهره ببرند، به همان اندازه عزتمندتر و بزرگوارتر می‌زیند و پایه‌های حکومت طاغوت را می‌لرزاند؛ زیرا عاشورا از آزادی، محبت و عدالت حکایت میکند؛ پاکی نظر را در مبارزه می‌آموزد؛ نحوه امتناع از قبول ستم و رد استعمار را نشان می‌دهد و غیرت، شجاعت، فداکاری و پایداری در برابر مصیبتها و ثبات بر طریق حق را تعلیم می‌دهد. ازاین‌رو، مرکز پژوهشهای اسلامی میکوشد با ارائه آثار گوناگون در این زمینه، یاریگر برنامهسازان رسانه ملی در راستای تولید برنامههای فاخر برای توسعه و تعمیق بینش و آگاهی مخاطبان رسانه باشد .

•  مقدمه 
  

نهضت حسینی و قیام عاشورا، واقعه‌ای بی‌نظیر به شمار می‌آید؛ واقعه‌ای که هر فرد کنجکاو و علاقه‌مند به درک و فهم حقایق تاریخی را به شناخت منابع و گزارش‌های این رویداد وا می‌دارد. حادثه کربلا و تأثیرات عمیق و گسترده سیاسی و اجتماعی آن در تاریخ اسلام و به ویژه تاریخ تشیع، عظمت و اهمیت خاصی دارد. حادثه کربلا و قیام امام حسین علیه السلام بر اندیشه جهانیان، حتی غیر مسلمانان داشته، بسیاری داشته است. عظمت قیام و ویژگی‌های دیگر امام و یارانش سبب شده است که افراد بسیاری درباره این نهضت و حماسه‌آفرینان عاشورا اظهارنظر کنند. برخی نویسندگان غیر مسلمان نیز درباره این حادثه کتاب‌هایی نگاشته‌اند.
قیام امام حسین علیه السلام و عظمت حادثه کربلا و تأثیرات عمیق و گسترده سیاسی و اجتماعی آن در تاریخ اسلام و به ویژه تاریخ تشیع، هر انسان آزادهای را با هر دین و مسلکی شگفت‌زده می‌کند. نهضت حسینی حادثهای مانده در دوره و محدوده خاصی نیست، بلکه فرهنگی الهی به شمار می‌آید که فصل‌ها و عناصر متعددی دارد که اثر نامحدود و انکارناپذیر آن در طول تاریخ، جاودانه خواهد ماند. امام حسین علیه السلام با شهادت خویش ندای آزادگی را در طول قرن‌ها و در میان همه ملتها، طنینانداز کرد. این رویداد بزرگ، احساس همدردی انسانها را برمی‌انگیزد؛ زیرا همیشه گرایش بشر به سمت مظلوم و دفاع از حق بوده است؛ قیامی که شعلههای پر فروغ آن خاموش نشدنی است و هر چه زمان می‌گذرد، جنبههای حماسی بینظیر آن بر جهانیان روشن‌تر می‌شود. امروزه نام و یاد امام حسین علیه السلام زمان و مکان را درنوردیده و قیام ایشان الگوی زندگی آزادمران جهان قرار گرفته است.
در این پژوهش برآنیم تا نهضت با معرفی و شناخت آداب و رسوم محرم در میان ملتهای گذشته و نیز سیره و سنت معصومان به بررسی گستره این مراسم در بسیاری از جوامع بپردازیم. همچنین در پی نقد فرهنگ عزاداری اقوام و ملل مختلف نبودیم، بلکه می‌خواهیم با بررسی آداب و رسوم ملت‌ها، بازتاب دهنده عشق آنان به ائمه اطهار علیهم السلام باشیم و در راه گسترش فرهنگ صحیح عاشورا گام برداریم.
در این اثر، تنها به جلوه‌هایی کوتاه از شور و هیجان حسینی در سرزمین‌های گوناگون پرداخته‌ایم. گفتنی است نگارنده به هیچ رو خود را شایسته قلم‌فرسایی در این زمینه نمی‌داند و امید آن دارد که خوانندگان، کاستی‌های این پژوهش را نادیده بگیرند.

•  فصل اول: کلیات و مفاهیم
  •  واژگان اصلی
  • محرم
  • نام نخستین ماه از ماههای دوازده گانه قمری.علت نامگذاری این ماه به محرم، آن‏بوده که در ایام جاهلیت، جنگ در این ماه را حرام می‏دانستند و روز اول محرم را اول سال‏قمری قرار می‏دادند.اما بنی امیه با ریختن خون سید الشهدا در این ماه و پدید آوردن حادثه‏کربلا، احترام ماه حرام را نگه نداشتند.امام رضا«ع‏»فرمود:در جاهلیت، حرمت این ماه‏نگاه داشته می‏شد و در آن نمی‏جنگیدند، ولی در این ماه، خونهای ما را ریختند و حرمت‏ما را شکستند و فرزندان و زنان ما را اسیر کردند و خیمه‏ها را آتش زدند و غارت کردند وحرمت پیامبر را درباره ذریه‏اش رعایت نکردند.1 به گفته سید حمیری:
    فی حرام من الشهور احلت حرمة الله و الحرام حرام2
    در دوم ماه محرم الحرام سال 61 هجری، کاروان ابا عبد الله‏«ع‏»وارد کربلا شد و اردو زد .به تدریج بر سپاه کوفیان که آن حضرت را محاصره کرده بودند افزوده شد.روز نهم ماه‏محرم‏«تاسوعا»نام دارد و روز دهم آن‏«عاشورا»،روز شهادت سید الشهدا و یاران وفرزندانش در کربلاست. 3

    ---

    1. بحار الانوار، ج 46،ص 283 و 285؛ مناقب،ابن شهر آشوب،ج 4،ص 86
    2. مناقب، ج 4،ص 86.
    3. صحیفه نور،ج 2،ص 11.

  
  

  • اقوام
  • در لغت به معنی خویشاوندان و فرقه ها و گروهها و طایفه ها .1

    ---

    1.علی اکبر دهخدا، لغت نامه.

  
  

  • ملل
  • جمع ملت، به معنی دین و مذهب است و اطلاق ملت بر دین حق و دین باطل هر دو آمده است.1

    ---

    1همان.

• •  واژگان فرعی

  واژگان فرعی

  زیر فصل ها

• عاشورا
• واژه عربی «عاشورا» در لغت به معنای «روز دهم ماه محرم‌الحرام» است.1 زیرا عدد ده را در عربی «عشر» می‌گویند و این کلمه به چند لفظ گوناگون در کتابهای لغت عربی بیان شده است، مانند «عاشوراء»، «عشوراء»، «عاشورا»، «عشورا» و «عاشور» بر وزن «هارون». در برخی کتابهای فرهنگ لغت عربی، عاشورا را روز نهم محرم نیز گفتهاند. علمای لغت نیز درباره اصل کلمه عاشورا اختلاف دارند؛ برخی می‌گویند عاشورا کلمه عربی است و برخی دیگر عاشورا را واژه عبرانی میدانند.
  در سنن اعراب جاهلی محرم‌الحرام، اول سال قمری محسوب میشد و این ماه را جنگ نمیکردند. چنان چه قبیله اوس و خزرج 120 سال با هم نزاع داشتند و لیکن در ماه محرم به اضافه ذی القعده، ذی الحجّه و رجب دست از جنگ بر می‌داشتند. روز اوّل محرم که فرا می‌رسید، اوّل سال جدید تلقّی می‌گردید و تعطیل عمومی اعلام می‌شد و تا ده روز جشن ملّی اعلام می‌کردند. روز دهم که عاشورا بود، لباس‌های فاخر پوشیده و عطر استعمال می‌کردند. بساط چراغانی و آینه‌بندی در کوچه و بازار و خانه‌ها به راه می‌انداختند و به همدیگر سال نو را تبریک می‌گفتند و از همین نظر دهم محرم روز جشن ملّی و عید عمومی و روز شادمانی و تبریک بود به طوری که در بعضی از کشورهای اسلامی و مجامع اهل سنّت مانند ترکیه از همین سنّت جاهلی تبعیّت و پیروی می‌کنند.2
  بیرونی در آثار الباقیه این واژه را عبری میداند و چنین می‏نویسد: «عاشورا لغت عبرانی است و دهم تشرین یهود و روز روزه‏ آنها بود، عاشورا نام مشهور روز دهم محرم است و «عاشر» واقعه پس از نهم را گویند. «عشورا» و «عاشورا» و «عاشور» و «عاشوری»، اطلاق به دهم محرم می‏شود و این روز در تاریخ عرب، سابقه‏ ممتدی در جشن‏های ملی دارد».3

  ---

  1. تعریف ارائه شده چنین است: «عاشر شهر محرم». (لویس معلوف السیوعی، المنجد فی اللغه و الادب و الاعلام، ص8، ذیل ماده«عشر»).
  2. محمدباقر مدرس، شهر حسین 7، صص 238 و 239.
  3. المنجد فی اللغه و الادب و الاعلام، ص8.

رسانه ملی و تغییر سیاست جمعیتی؛ مسئله‌شناسی، راهبردها و سیاست‌ها (مجموعه گفت‌وگو)

 کتاب

رسانه ملی و تغییر سیاست جمعیتی؛

مسئله‌شناسی، راهبردها و سیاست‌ها

(مجموعه گفت‌وگو)

• شناسنامه

• سرشناسه: ش‍فیعی‌س‍روس‍ت‍انی‌، اب‍راهیم‌، ۱۳۴۳ -، گردآورنده
  ‏عنوان و نام پدیدآور: رسانه ملی و تغییر سیاست جمعیتی؛ مسئله‌شناسی، راهبردها و سیاست‌ها (مجموعه گفت‌وگو)/ به کوشش ابراهیم شفیعی‌سروستانی .
  ‏مشخصات نشر: قم: صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، مرکز پژوهشهای اسلامی‏‫، ۱۳۹۱.‬‬‬
  ‏مشخصات ظاهری: 197 ص.‬‬
  ‏شابک: ‭0-274-514-964-978
  ‏وضعیت فهرست نویسی: فیپا
  ‏موضوع: سیاست جمعیت -- ایران
  ‏شناسه افزوده: صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. مرکز پژوهشهای اسلامی
  ‏رده بندی کنگره: 1391 7 ش 3آ /3636/4HB
  ‏رده بندی دیویی: ‏‫‬‭۳۰۴/۶۰۹۵۵
  ‏شماره کتابشناسی ملی: ‭ ۳۱۰۳۰۲۷‬
  رسانه ملی و تغییر سیاست جمعیتی؛ مسئله‌شناسی، راهبردها و سیاست‌ها (مجموعه گفت‌وگو)
  کد: 1898
  به کوشش: ابراهیم شفیعی سروستانی
  ویراستار: مصطفی پورنجاتی
  صفحه‏ آرا: فاطمه جهانگیر
  ناشر و تهیه‌ کننده: مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما
  نوبت چاپ: اول / 1391
  چاپ: زلال کوثر
  شمارگان: 1200
  بها: 50000 ریال
  نشانی: قم، بلوار امین، مرکز پژوهشهای اسلامی صدا و سیما
  تلفن: [phone] ـ 0251 دورنگار: 2915510
  تهران: خیابان جام جم، ساختمان شهید رهبر، طبقه زیرزمین
  تلفن: [phone] نمابر: 22164997
  دفتر خراسان: مشهد ـ خیابان امام خمینی رحمه الله ، جنب باغ ملی،
  ساختمان صبا، طبقه سوم
  تلفن: [phone] ـ 0511 نمابر: 2215106
  [e-mail]

  www.irc.ir
  شابک: 0 ـ 274 ـ 514 ـ 964 ـ 978 / 274-0ـ514ـ964 978- :ISBN

• چکیده
• با مطرح شدن موضوع ضرورت تغییر سیاست جمعیتی نظام جمهوری اسلامی ایران و اعلام خطر برخی از کارشناسان در زمینه کاهش شدید جمعیت کشور، از اوایل سال 1391 موضوع تدوین «راهبردها و اقدامات ملی مربوط به جلوگیری از کاهش نرخ باروری و ارتقای آن متناسب با آموزه‌های اسلامی و اقتضائات راهبردی کشور» در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفت و در نهایت در تاریخ 2/3/1391 این راهبردها به تصویب شورای یادشده رسید. در این مصوبه به «فرهنگ‌سازی برای دست‌یابی به جمعیت مطلوب و اصلاح بینش و نگرش مسئولان و مردم نسبت به پی‌آمدهای منفی کاهش باروری به ویژه زیرحد جانشینی» توجه ویژه‌ای شده و بر همین اساس در بند 1 ماده 3 آن، «تهیه طرح جامع تولید و اجرای انواع برنامه‌های آموزشی، پژوهشی، اطلاع‌رسانی، نمایشی، تبلیغی و غیره در رسانه‌های جمعی به ویژه صدا و سیما و شبکه‌های استانی آن با هدف گفتمان سازی و ترویج فواید فرزندآوری و تبیین آثار منفی کاهش نرخ باروری، با رعایت شرایط و مقتضیات راهبردی» یکی از اقدام‌های ملی متناسب با راهبردهای جلوگیری از کاهش نرخ باروری و ارتقای آن، برشمرده شد. با توجه به این مصوبه، رسانه ملی باید راهبردها، سیاست‌ها و برنامه‌های خود برای تغییر گفتمان موجود در زمینه فرزندآوری را به روشنی تدوین و بر اساس برنامه‌ای دقیق و حساب‏شده گفتمانی جدید را در جامعه حاکم کند. گفتمانی که در نهایت به عبور از مرحله بحرانی کاهش جمعیت و افزایش آن تا رسیدن به حد مطلوب بینجامد. بر این اساس، اداره کل خدمات رسانه‌ای مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما از اوایل زمستان سال 1391 طرح تدوین راهبردها، سیاست‌ها و برنامه‌های رسانه در زمینه افزایش جمعیت را با بهره‌گیری از روش تحلیل کیفی و مصاحبه با کارشناسان حوزه‌های گوناگون دین پژوهی، زن و خانواده، جامعه‌شناسی، رسانه و ارتباطات، در دستور کار خود قرار داد و بحمدالله موفق شد که در کمترین زمان ممکن نتایج پژوهش خود را در اختیار مدیران و برنامه‌سازان رسانه ملی قرار دهد. کتاب حاضر، دست‌آورد این طرح پژوهشی, است که امیدواریم رسانه ملی را در اتخاذ بهترین راهبردها و سیاست‌ها در حوزه یادشده یاری دهد. در پایان از همه کسانی که در به ثمر نشستن این طرح پژوهشی نقش داشتند؛ به ویژه مجری طرح جناب آقای دکتر ابراهیم شفیعی سروستانی و همه کارشناسانی که در چارچوب این طرح با آنها گفت‌وگو شده است, سپاس‌گزاری و برای همه آنها آرزوی موفقیت می‌کنیم.