فهرست فصلنامه مطالعات ماهواره و رسانه های جدید

آخرین شماره فصلنامه مطالعات ماهواره و رسانه های جدید 

شماره فصلنامه: 2
عنوان: فصلنامه مطالعات ماهواره و رسانه های جدید
سال: اول
فصل: زمستان
صاحب امتیاز: مرکز تحقیقات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
مدیر مسئول:  دکتر عباس طارمی
سردبیر: دکتر محمود احمدی افزادی
اعضای هیئت تحریریه:  مهندس محمد مسعود ابوطالبی، دکتر سید جمال الدین اکبرزاده جهرمی، دکتر سید محسن بنی هاشمی، دکتر اکبر حبیب اللهی، دکتر سید مجتبی رضوی طوسی و مهندس مهدی سیاسی‌فر
مدیر داخلی:  عارف دانیالی
صفحه آرا:  زهرا سادات مرعشی

فهرست فصلنامه مطالعات ماهواره و رسانه های جدید 

عنوان :

جهانی شدن و سریال های عامّه پسند ماهواره ای؛تحلیل دریافت جوانان شهر مریوان

چکیده:

هدف از این مقاله، بررسی نقش رسانه های فرامرزی به عنوان مروّجان فرهنگ عامّه پسند است. این پژوهش در چارچوب مطالعات فرهنگی و با رویکردی مردم نگارانه، به دنبال تحلیل مصرف و دریافت مخاطبان جوان شهر مریوان از این گونه سریال هاست. نظریّه های جهانی شدن و دریافت در ارتباطات، منظومه نظری مقاله حاضر را تشکیل میدهد. روش این پژوهش کیفی است و در آن از دو فنّ مصاحبه عمیق و مشاهده، برای گردآوری اطّلاعات استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که افراد به صورت فعّالانه سریالها را گزینش و تماشا میکنند. جوانان بر اساس گفتمان های در دسترس، مفصل بندی هویّتی خود و موقعیّت های اجتماعی شان، رمزگشایی های متفاوتی از سریالها دارند. افراد مختلف بر اساس ویژگیهای فردی و همچنین زمینه های اجتماعی و فرهنگی خود، به شخصیّت های خاصّی علاقه نشان میدادند و با آنها احساس همذات پنداری میکردند. همچنین، انطباق زیادی بین پس زمینه های اجتماعی مخاطبان با دریافت آنها از سریالها وجود دارد. بسیاری از مصاحبه شوندگان بر این باورند که کارکرد اصلی این سریالها، طبیعی سازی امور و هنجارشکنی است.

نویسنده	:	امید کریمی دانشجوی دکتری علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه علوم و تحقیقات تهران
نویسنده	:	محمد میناوند میناوند استادیار گروه ارتباطات دانشکده صداوسیما استادیار دانشکده صداوسیما

عنوان :

مقایسه جایگاه برنامه های «سبک زندگی» داخلی و ماهواره ای در بین زنان تهرانی(مطالعه موردی برنامه های «بفرماییدشام» و «به خانه برمیگردیم»)1

چکیده:

پژوهش حاضر با هدف شناخت جایگاه رسانه ملّی در مقایسه با شبکه های ماهوارهای، از لحاظ میزان استفاده و خشنودی مخاطبان انجام شده است. مطالعه موردی پژوهش، مقایسه استفاده و رضامندی زنان از برنامه «بفرمایید شام» شبکه «منوتو» و «به خانه برمیگردیم» «شبکه تهران» است. رویکرد نظری پژوهش، نظریّه استفاده و خشنودی است. این پژوهش به شیوه پیمایش انجام شده و داده ها از طریق توزیع پرسشنامه ها جمع آوری شده است. 450 نفر از زنان بالای 18 سال ساکن شهر تهران با روش نمونه گیری طبقه بندی شده، به عنوان حجم نمونه انتخاب شدهاند. نتایج نشان میدهد، میزان استفاده از برنامه «بفرمایید شام» و برنامه «به خانه برمیگردیم» در بین زنان یکسان است. مهمّترین انگیزه زنان برای تماشای «بفرمایید شام»، سرگرمی و «به خانه برمیگردیم»، آگاهی و یادگیری است. میزان رضایت زنان از برنامه «به خانه برمیگردیم» بیشتر از برنامه «بفرمایید شام» است. مصرف ماهواره و تماشای برخی از برنامه های ماهوارهای همچون «بفرمایید شام» در رضایت مخاطبان از برنامه های داخلی مؤثّر است.

نویسنده	:	مریم مزروعی دانشجوی کارشناسی ارشد تحقیق دانشکده صداوسیما
نویسنده	:	محمد میناوند استادیار گروه ارتباطات دانشکده صداوسیما

عنوان :

مفهوم بیطرفی و شبکه های ماهواره ای

چکیده:

ادّعای بیطرفی یکی از گزافه ترین ادّعاهایی است که اغلب شبکه های خبری و غیرخبری دنیا آن را تکرار میکنند، اما این ادّعا نه ممکن است و نه خواستنی، و در واقع تنها روش برای راضی نگاه داشتن مخاطبان است. اما اکنون که ادّعای بیطرفی نامربوط است، باید دید چطور شبکه های مختلف میتوانند بدون آنکه واقعاً بیطرف باشند، در ذهن مخاطبان بیطرف تصویر شوند. برای اینکه ظاهر بیطرف یک شبکه حفظ شود و در عین حال شبکه، پیامهای مورد نظر خود را ارائه دهد، برنامه سازان یک شبکه باید بتوانند پیامهای مورد نظرشان را در دل برنامه ها پنهان سازند. برای این کار روشهای مختلفی وجود دارد که این مقاله به آنها می پردازد.

نویسنده

:

زهرا کبیری کارشناسی ارشد تبلیغات

عنوان :

«عشق ممنوع» بررسی مؤلّفه های سبک زندگی در سریال ماهواره ای

چکیده:

سبک های زندگی نقش مهمّی در خلق هویّت فردی و جمعی دارد و قادرند الگوی انتخاب های رفتاری افراد در دنیای جدید را شکل دهند. تلویزیون میتواند بر سبک های زندگی و الگوهای زندگی روزانه جامعه به شدّت تأثیرگذار باشد و افراد تحت تأثیر رسانه به سلایق و ارزشهای خود شکل میدهند. از آنجایی که ماهواره های فارسی زبان به علّت رویکرد و محتوای عموماً متفاوتشان با رسانه های داخل ایران، قابل بررسی میباشند، مقاله حاضر، به تحلیل سبک زندگی ارائه شده در محتوای سریال ماهواره ای عشق ممنوع پرداخته است. نتایج حاصل پژوهش نشان دهنده این است که قالب سبک زندگی ارائه شده در این سریال، سبک زندگی غربی، متمایل به سبک زندگی امریکایی بوده است.

نویسنده

:

زهرا کبیری کارشناسی ارشد تبلیغات

عنوان :

وب سریالها: معرّفی یک قالب نمایشی نو

چکیده:

گونه ای جدید از هنرهای رسانه ای نو، سریال های تحت وب یا سریال های اینترنتی نامیده میشوند که در ادامه رویکرد به تولید آثار نمایشی و جذب کاربران فضای مجازی، قدم به عرصه هنرهای نمایشی نو گذاشته اند و به شکلی دیگر، بر ظرفیّت ها و توانایی های رسانه های مجازی مانند اینترنت تأکید کرده اند. این قالب نمایشی نو که از عمر آن سالهای زیادی نمیگذرد، در کشور ما کمتر شناخته یا درباره آن نوشته شده است. مقاله حاضر، به منظور معرّفی این قالب و بررسی ویژگیها و کارکردهای آن به عنوان قالبی تحسین برانگیز، زودبازده و ارزان به نگارش درآمده است. سریال های اینترنتی امروز از پرطرفدارترین شکل های روایی در محیط تحت وب، اینترنت، شناخته میشوند و درسراسر دنیا مخاطبان بسیاری را جذب کرده اند.

نویسنده

:

الهه عطاردی کارشناس ارشد ادبیات نمایشی پژوهشگر رسانه

عنوان :

بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثّر بر کاربرد تلفن همراه در میان نوجوانان (11-14 سال) شهرتهران

چکیده:

در سالهای اخیر تلفن همراه به عنوان پدیده ای ارتباطی، نقش بسیار مهمی در زندگی روزمره تمامی افراد، اقشار و گروه های جامعه ایفا میکند. تاجایی که گسترش استفاده از این وسیله به دانش آموزان مقاطع پایین تحصیلی نیز کشیده شده است. اگرچه محدودیت و ممنوعیت تلفن همراه برای دانش آموزان مطلوب نیست، اما باید به راه حلهای مناسب برای استفاده درست از آن نیز توجّه داشت. بنابراین، به نظر میرسد شناخت و بررسی استفاده و کاربرد تلفن همراه در یک چارچوب نظری مناسب به نقش و تأثیرات آن بر نوجوانان کمک میکند. پژوهش حاضر نیز به بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثّر بر استفاده از تلفن همراه در میان نوجوانان پرداخته است تا تأثیرات آن را در میان این قشر مورد شناسایی قرار دهد. رویکردهای نظری مورد استفاده در این پژوهش بر اساس دیدگاه های جامعه اطّلاعاتی امانوئل کاستلز ، مدیریّت تأثیرگذار اروین گافمن و نظریه های مربوط به جامعه شناسی تلفن همراه است. روش پژوهش حاضر پیمایشی، ابزار مورد استفاده پرسشنامه و شیوه نمونه گیری نیز خوشهای چند مرحله ای است. جمعیت آماری این پژوهش را نوجوانان مناطق شهر تهران تشکیل میدهند و حجم نمونه آن با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر برآورد شده است. آزمون های آماری مورد استفاده در این پژوهش آزمون خی دو، آزمون معناداری F و یومن ویتنی بودند.

نویسنده	:	فروغ ذائرثابت دانشجوی دکترای تخصصی جامعهشناسی فرهنگی دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات
نویسنده	:	سهند فردی کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات

عنوان :

بررسی قابلیّت اعتماد و راستی آزمایی سایت ویکی پدیا

چکیده:

محبوبیت رسانه های اجتماعی در سالهای اخیر سبب تولید حجم زیادی از محتوا از سوی کاربران شده است. در حالی که اطّلاعات به راحتی قابل دسترس است، راهی آسان برای شناخت مفیدترین محتوا یا اطمینان به اعتبار آن وجود ندارد. کاربران مستقل ممکن است قادر به تشخیص و افتراق بین مفید یا غیرمفید بودن محتوا و قابل اعتماد یا غیرقابل اعتماد بودن آن نباشند. ویکیپدیا به عنوان یکی از رسانه های مطرح در این حوزه، تبدیل به یکی از مهمّترین منابع اطّلاعاتی در وب شده است که اطّلاعات آن از طریق همکاری جمعی ایجاد میشود و تقریباً هر کسی امکان ویرایش مطالب آن را دارد. این موضوع سبب تلقّی بی ثباتی در ویکی پدیا و بی اعتمادی به آن به عنوان یک منبع در خور توجّه از اطّلاعات شده است. اگرچه تلاش های بسیاری در زمینه توسعه استانداردها و کمک به کاربران صورت گرفته است تا در خصوص قابلیت اعتماد به محتوا قدرت قضاوت پیدا کنند، هنوز معلوم نیست که چنین اقداماتی، تا چه حد میتواند بر سیستمی که به لحاظ ذاتی ناپایدار است، مؤثر واقع شود. در چنین فضایی، کاربران ضمن اینکه به راهی برای گذار از این داده ها نیاز دارند، باید بتوانند ارزش محتوای ارائه شده را نیز به طریقی ارزیابی کنند. اینکه آیا اطّلاعات قابل اعتماد هستند؟ از این رو، سؤال مقاله حاضر این است که چگونه درک کاربران از قابلیت اعتماد به یک سیستم بی ثبات مانند ویکی پدیا میتواند ارزیابی شود؟ با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه ای، نتایج بررسی ها نشان میدهد که بی اعتمادی گسترده کاربران نسبت به ویکی پدیا، با شفاف سازی، تثبیت محتوا و تاریخ ویرایش کاهش داده خواهد شد.

نویسنده	:	ثریّا احمدی دانشجوی دکتری علوم ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
نویسنده	:	علی جعفری دانشجوی دکتری علوم ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

عنوان :

بازی ویدئویی به مثابه کنشی رسانه ای در جستجوی تعامل میان بازی و فرهنگ دیداریـ شنیداری1آنتونی رویگ، گمّا سان کورنلیو، الیسندا اردول، پائو السینا، روث پگز 2 :

چکیده:

هدف ما در این مقاله مطالعه بازی های ویدئویی به مثابه کنش های جدید رسانه ای است که نه به صورت مجزا و متمایز، بلکه به عنوان بخشی از تغییرات گسترده تر رسانه ای به شدت با توسعه فناوری های دیجیتالی امروز در ارتباط است. بازی های ویدئویی محصول فرایند همگرایی میان اشکال دیداری - شنیداری رسانه ای و فرهنگ های مرتبط با بازی های رایانه ای هستند که با سرعت فزاینده ای در میان کودکان و حتی بزرگسالان محبوبیت مییابند. تجربه مصرف دیداری - شنیداری و لذّت زیبایی شناختی، از طریق مؤلّفه های سرگرم کنندگی و تعاملی بودن بازیهای ویدئویی با سهولت بیشتری به دست میآید که در رسانه های دیداری- شنیداری پیشین همانند سینما یا تلویزیون یافت نمیشد. در حقیقت، بازیهای ویدئویی که «بازی» را در هسته و مرکز تجربه دیداری - شنیداری قرار میدهند، تغییرات خلّاقانه ای را در الگوهای تولید و دریافت رسانه های دیداری - شنیداری ارائه میکنند. ما معتقدیم، بازی های ویدئویی رابطه جدیدی را میان سوژه و بازنمایی مطرح و معرفی میکنند که فراتر از جایگاه «تماشاگری» است و بر رابطه ای بازی گونه با تصاویر اشاره دارند که میتواند برای درک انواع جدید کنش های رسانه ای مفید باشد. بنابراین، بازی های ویدئویی، به مثابه نوعی کنش رسانه ای جدید، میتوانند به عنوان نمودی از تغییری گسترده تر، هم در چگونگی تولید و مصرف رسانهها و هم در نحوه سازمان یافتن اوقات فراغت و نقش بازی در زندگی روزمره ما قلمداد شوند. 1-Videogame as Media Practice: An Exploration of the Intersections between Play and Audiovisual Culture 2- Antoni Roig, Gemma San Cornelio, Elisenda Ardèvol, Pau Alsina and Ruth Pagès Convergence

مترجم	:	فائق حسینی کارشناسی ارشد تحقیق در علوم ارتباطات
مترجم	:	سید حسن آذری دانشجوی دکتری علوم ارتباطات دانشگاه تهران

عنوان :

اجتماعی شدن در اینترنت: مطالعه موردی کاربرد اینترنت در میان دانشجویان کشور امارات متحده عربی

چکیده:

این مقاله، که موضوع اجتماعی شدن در اینترنت و نگرشهای متفاوت نسبت به اینترنت به عنوان رسانه ای برای تعامل اجتماعی در میان دانشجویان دانشگاه های امارات متحده عربی را تجزیه و تحلیل میکند، از طرح پژوهشی وسیعتری سرچشمه میگیرد که در هفت مؤسّسه مختلف آموزش عالی در امارت ابوظبی بین سالهای 2007- 2009 از طریق پرسشنامه های بی نام اجرا شده است. مجموع 571 دانشجو (353 زن، 183 مرد) در این پیمایش شرکت کرده اند. در این مقاله، ما تنها بخش کوچکی از داده ها را ارائه میدهیم و بیشتر بر روی (1) حجم و فراوانی استفاده از اینترنت؛ (2) مخفی بودن هویّت و جنسیّت در محیط مجازی؛ (3) ملاقات با آشنایان اینترنتی در زندگی واقعی؛ و (4) نگرش ها نسبت به اینترنت به مثابه رسانه ای برای تعامل اجتماعی متمرکز میشویم. پاسخها با توجّه به جنسیّت، سن، و دریافت شخصی شرکت کنندگان از جایگاه اجتماعی بررسی های چند جانبه شده اند. اساس استدلال ما این است که دانشجویان اماراتی زمان قابل توجّهی به اجتماعی شدن در اینترنت و فعّالیّت های مربوط به آن اختصاص میدهند. با وجود این در امتداد مؤلّفه های سن، جنسیّت و موقعیّت اجتماعی، ما به تفاوت های قابل توجّهی در استفاده از اینترنت و نگرشها نسبت به اجتماعی شدن در اینترنت دست یافتیم. به طور کلی، پاسخ دهندگان به پنهان کردن هویّت خود در محیط مجازی بیشتر از جنسیّتشان تمایل دارند. با این حال، زنان عمدتاً بیش از مردان به پنهان کردن هویّت و جنسیّت خود گرایش دارند. بیش از نیمی از پاسخ دهندگان فکر میکنند که اینترنت رسانه ای است که از طریق آن میتوانند بی آنکه در معرض پیش داوری قرار گیرند، ارتباط برقرار کنند؛ اما مردان گرایش مثبت تری نسبت به زنان در این مورد داشتند که با مشخّص شدن جنسیّت آنها در اینترنت به نحو متفاوتی با آنها برخورد میشود. سرانجام، پاسخ دهندگانی که خود را دارای جایگاه اجتماعی بالاتری می بینند، کمتر به پنهان کردن هویّت خود تمایل دارند و نسبت به کسانی که خود را در طبقه متوسّط اجتماعی می بینند، کمتر به روابط شکل گرفته از طریق اینترنت بی اعتمادند. به طور کلی، یافته های ارائه شده در این مقاله نشان میدهند که اگرچه اینترنت میتواند تا حد زیادی به عنوان وسیله ای برای مقاومت در برابر طردشدگی اجتماعی و تفکیک جنسیّتی عمل کند، همزمان میتواند به عنوان سازوکاری برای تقویّت هنجارهای موجود در جوامع سنّتی دارای شبکه ارتباطی جدید به کار آید. در سطح کلی تر، این مقاله قصد دارد به فهم الگوهای جهانی استفاده از اینترنت تأثیر متقابل و پیچیده میان فنّآوری، فرهنگ و هویّت کمک کند. 1-Socializing on the Internet: Case Study of Internet Use Among University Students in the United Arab Emirates 2- Dominika Sokol & Vit Sister

مترجم

:

امید جانباز دانشجوی دکتری رشته فلسفه دانشگاه شهید بهشتی

منبع:

http://rcirib.ir/sabk_zendegi/default_mah.asp